Menu
Menu
-
Wyszukiwarka
Wyszukiwarka
Odnośniki
- Zadaj pytanie
-
Ułatwienia dostępu
Ułatwienia dostępu
Treść
Nawigacja
Historia
Historia
Po III rozbiorze Polski w 1795 r. Ziemia Rawska przeszła pod zabór Pruski.To za rządów pruskich zaczęły powstawać pierwsze gminy. W tym czasie prawdopodobnie organizowane były gminy w Rylsku, Cielądzu, Sierzchowach. W momencie powstania Księstwa Warszawskiego nastąpiły kolejne zmiany. W 1807 r. na podstawie uchwały Rady Stanu Księstwa ustawą z dnia 19 grudnia o nowych organizacjach gmin wiejskich i powiatów, utworzono kolejne gminy. Po klęsce Napoleona i po Kongresie Wiedeńskim w 1815 r. wsie i gminy z rejonu dzisiejszej Gminy Cielądz weszły w skład zaboru rosyjskiego. Władze carskie wprowadziły nowe granice administracyjne gmin i powiatów. W 1816 r. postanowiono, by przy każdy większym dworze była gmina. Na tych terenach o których mówimy zorganizowano gminy przy dworach w następujących miejscowościach: Mała Wieś, Bartoszówka, Chociw, Wylezinek, Stolniki, Ossowice, Cielądz, Rylsk, Regnów, Sierzchowy. Mijały burzliwe lata powstań, władze carskie zarządzały kolejne reorganizacje gmin, i tak w 1869 r. gmina z Sierzchów została przeniesiona do Gortatowic. W tym czasie zostały gruntownie zreformowane urzędy gminne w całym powiecie. Na podstawie ustawy władz rosyjskich z dnia 2 marca 1864 roku zlikwidowano dawne gminy istniejące przy dworach w oparciu o ich egzystencje i zależność, a na ich miejsce powołano nowe urzędy, które stały się niezależną jednostką organizacyjną. I tak zlikwidowano gminy w Małej Wsi, Chociwiu, Bartoszówce, Wylezinie, Stolnikach. Brak źródeł historycznych czy wówczas zlikwidowano gminy w Cielądzu, Rylsku, Ossowicach i Regnowie, prawdopodobnie w okresie I wojny światowej cała dokumentacja została zniszczona. Z dokumentów wynika, że została utworzona gmina w Sierzchowach, z tym że gmina w Sierzchowach w 1869 r. została przeniesiona do Gortatowic, tworząc jedną z największych gmin na naszych terenach. Do gminy Gortatowice należały wsie: Brzozówka, Parolice, Mała Wieś, Wisówka, Sierzchowy, Wylezin, Grabice, Stolniki, Strzałki, Sańbórz, Zalesie, Żdżary, Mroczkowice,, Rudki, Kanice, Wiechnowice, Bartoszówka. Po odzyskaniu niepodległości władze polskie ustawą z dnia 27 listopada 1918 roku zatwierdziły granice gmin z siedzibami w Gortatowicach i w Regnowie. W okresie II Rzeczypospolitej wsie i gminy naszego regionu należały do woj. warszawskiego. W 1938 r. w wyniku nowego podziału terytorialnego powiat rawski przeszedł do województwa łódzkiego. W okresie II wojny światowej wsie i gminy należały do Generalnego Gubernatorstwa. Po II wojnie światowej powrócono do starych granic gmin i powiatów. W wyniku kolejnej reorganizacji na podstawie rozporządzenia z dnia 24 lutego 1954 r. władze utworzyły kolejne jednostki urzędowe. W 1955 r. utworzono ponownie gminy Żdżary, Sadykierz, Gortatowice, Cielądz, Regnów. Gminy funkcjonowały wówczas pod nazwą Gromadzkie Rady Narodowe. Ten podział przetrwał aż do roku 1973. W wyniku kolejnej reorganizacji z trzech gromadzkich rad /Cielądz, Regnów, Gortatowice/ utworzono Gminę Cielądz. W 1975 decyzją władz powołano nowe województwa likwidując powiaty. Gmina Cielądz weszła w skład województwa skierniewickiego. W 1995 r. w wyniku podziału gminy Cielądz, utworzono dwie gminy, Cielądz i Regnów. 1 stycznia 1999 r. nastąpiła kolejna reforma administracyjna, zlikwidowano województwo skierniewickie i powołano powiaty. Od tego czasu gmina Cielądz i Gmina Regnów należą do powiatu rawskiego i województwa łódzkiego. Wsie z południowych granic powiatu rawskiego zostały przyłączone do gminy Nowe Miasto w woj. mazowieckim /Żdżary, Sańbórz, Zalesie, Rudki/. Natomiast wsie Bartoszówka, Wiechnowice, Sadykierz, Chociw zostały przyłączone do gmin Rzeczyca oraz Czerniewice w powiecie tomaszowskim.
przygotował: Adam Kwapisz
G m i n a C i e l ą d z
/Historia i teraźniejszość/
Od zarania dziejów teren gminy Cielądz zamieszkiwały różne plemiona. Wymienić należy tutaj osadę kultury łużyckiej z okolic Sanogoszczy. Ciekawe są znaleziska ceramiki i narzędzi krzemiennych z Komorowa. Znane są ślady osad z Sierzchów i z Księżej Góry. Wieś Cielądz – dziś miejscowość gminna ma bogatą historię i jest nierozerwalnie związana z Ziemią Rawską. Nazwa tej miejscowości pochodzi prawdopodobnie od osady czeladnej która zamieszkiwała ten teren. Pierwsza wzmianka o Cielądzu pochodzi z 1280 r. Ciekawe są zapiski ze średniowiecznego /1428 r./ procesu przed sądem Biskupim w Poznaniu, gdzie sądzono plebana Rosława z Cielądza za sprzyjanie Husytom. Przez Ziemie Rawską, a więc i przez tereny dzisiejszej Gminy Cielądz przetaczało się wiele wojen. W średniowieczu były najazdy Pomorzan, Litwinów, Zygmunta Luksemburczyka. Wielkie spustoszenie poczynił Potop Szwedzki. Mieszkańcy naszej gminy brali czynny udział w powstaniach listopadowym i styczniowym. Na terenie gminy Cielądz znajdują się dwie Parafie Rzymsko-katolickie. Parafia pw. Św. Trójcy w Cielądzu- kościół wzniesiony w 1856 r. jest to już czwarty kościół, poprzednie ulegały zniszczeniu w wyniku wojen, pożarów i innych katastrof dziejowych. Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Sierzchowach z Kościołem wzniesionym w latach 1520-1544. Budowano również szpitale, pierwsza wzmianka o szpitalu w Cielądzu pochodzi z „Liber mortuorum” z 1766 r. Szpital ten spalił się wraz z Kościołem 9 czerwca 1795 r. W dniu 10 listopada 1773 r. aktem w Warszawie Król Stanisław II A. Poniatowski wydał dziedzicowi dóbr Cielądz Janowi Rzeszotarskiemu akt lokacji jego wsi Cielądz na miasteczko, świadczy to, że w owym czasie wieś Cielądz była miejscowością o dużym znaczeniu. W 1820 r. zbudowano gorzelnie w Cielądzu był to pierwszy zakład przemysłowy na ziemi rawskiej. W okresie I wojny światowej na terenie naszej gminy, od października 1914 do lipca 1915 roku trwały zacięte zmagania armii rosyjskiej i niemieckiej. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. nastał czas odbudowy, zawiązania pierwszych struktur państwowych. Dużą pomocą dla miejscowej ludności w wymianie handlowej w sprowadzaniu towarów, podróżach, była kolej, która przechodziła przez Cielądz. W 1922 r. mieszkańcy dzisiejszej gminy Cielądz należeli do gmin Regnów i Gortatowice i województwa warszawskiego. Wieś Cielądz po straszliwych zniszczeniach wojennych jeszcze długo nie mogła odzyskać swojej świetności. W 1938 roku w wyniku nowego podziału terytorialnego powiat rawski przeszedł do województwa łódzkiego w którym pozostał do dnia dzisiejszego. W czasie II wojny światowej mieszkańcy tych terenów należeli do Generalnego Gubernatorstwa, tworu administracyjnego utworzonego przez władze niemieckie. Po wojnie powrócono do podziału terytorialnego z przed II wojny. W 1955 r. utworzono Gromadzką Radę Narodową w Cielądzu a w 1973 r. Gminę Cielądz.
Na terenie gminy są dwie Szkoły Podstawowe i jedno Gimnazjum Publiczne. Gmina Cielądz tętni życiem kulturalnym, organizowane jest wiele imprez masowych takich jak: dożynki, pikniki rodzinne, spotkania z kulturą i tradycją itp. Gmina żyje sportem, dwa kluby sportowe LKS Grabice oraz LKS „Orlęta” Cielądz dostarczają wiele emocji kibicom piłkarskim. Imprezy kulturalne i sportowe w większości odbywają się w parku w Cielądzu. Na terenie gminy jest 7 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych. Orkiestra Dęta działająca w Cielądzu umila swoimi występami wszelkie uroczystości na naszym terenie. Stowarzyszenie Kulturalno-Historyczne „Cymbarka” oraz Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sierzchowskiej zrzesza nie tylko pasjonatów historii, ale i osoby pragnące krzewić kulturę i obyczaje ludowe.
Rolnictwo oparte jest na małych gospodarstwach rolnych. Rozwija się sadownictwo, ale dominującą role przejmuje produkcja warzyw. Bliskość wielkich aglomeracji /Warszawa, Łódź/ sprawia, że jest duży rynek zbytu tych produktów. Małe zakłady rzemieślnicze na naszym terenie dają zatrudnienie osobą nie związanym z rolnictwem /piekarnia, młyny, punkty usługowe, sklepy, stacje napraw samochodów, stacje paliw itp./. W Cielądzu powstał nowoczesny zakład Herco, produkującym gwoździe. Zainteresowanie strefą przemysłową w Cielądzu przejawia wiele innych firm. Mieszkańcy i władze Gminy mają nadzieje na nowe miejsca pracy.
przygotował: Adam Kwapisz